Kanaviçe başlığı altında, hayattan, tarih ve edebiyattan, kültür ve medeniyetten, velhasıl hayata dair her konuda ilgi çekici bilgilere, derlemelere yer vermek istiyoruz. Bugün de böyle bir seçki yapmaya çalıştık. Kısa ama faydalı olduğuna inandığımız bazı bilgileri bir araya getirip bir çeşitleme yaptık.
Bundan sonra, arada bir böyle Kanaviçe başlığı altında kısa, özlü bilgiler içeren yazılar paylaşmaya çalışacağız.
Yahudiler Hz. Peygamber A.S.’ı Niçin İnkar Ettiler?
Yahudiler kendi içlerinden, kendi kavimlerinden, kendi menfaatlerini koruyacak bir peygamber arzuluyorlardı. Bu peygamberin diğer insanlara karşı, onların gücünü artırmasını ve derecelerini yükseltmesini istiyorlardı.
Ama İslam, Yahudi olmayan bir peygamber vasıtasıyla geldi. İnsanları eşit kabul etti. Onları söyledikleri gibi seçkin bir ırk olarak görmedi. Medine Arapları çabuk davranıp hemen İslam’a girdiler. Halbuki Yahudiler bu din vasıtasıyla Araplara karşı zafer elde etmek istiyorlardı.
Araplar onlardan önce İslam’a girince kendi akıllarınca artık bu dine girmekte bir fayda görmediler.
Buna rağmen Hz. Peygamber (A.S.) onlara iyi davrandı. İbadetlerinde onları serbest bıraktı.
Hz. Ali Efendimizden Bazı Tavsiyeler
Kimseye kin tutma!
Senin için uygun olmayan her şeyden uzak dur!
Arabozucuyu hemen doğrulama! Çünkü o her ne kadar öğüt verene benzese de aldatıcıdır.
Seni iyilik yapmaktan uzaklaştırıp, fakirlikle korkutacak cimriyi,
İşlerinde seni zayıflığa düşürecek korkağı,
Halka zulüm yapmak suretiyle açgözlülüğü sana iyi göstermeye çalışan hırslı kimseleri, istişare edeceğin kişiler arasında bulundurma!
Allah’a karşı gelmekten korkan ve doğru olan kimselerle beraber ol!
İnsanların seni aşırı bir şekilde övmelerine izin verme! Çünkü çok övülmek kibir meydana getirir.
Kendini beğenmekten uzak dur! Kendini beğenmek, şeytan için iyilik yapanların iyiliğini yok edecek en iyi fırsatlardan biridir.
Yaptığın iyiliği başa kakma! Çünkü yapılan iyiliği başa kakmak onu yok eder.
Osmanlıların Montequıeu’su Veya Türk Machıavelli’si Koçi Bey
Sultan Dördüncü Murat ve Sultan İbrahim’in danışmanı diyebileceğimiz Koçi Bey, kimi yazarlarca Osmanlıların Montesquieu’su veya Türk Machiavelli’si olarak takdim edilir. 17.yüzyıla kadar yazılı rapor geleneğinin olmadığı Osmanlı’da, devlet yönetimiyle ilgili ilk eseri ortaya koymasıyla önemli birisidir.
IV. Murad ve Sultan İbrahim’e sunduğu risaleleri ise döneminin sorunlarını ele alma biçimi olarak Osmanlı tarihçiliğinin önemli bir eseri şeklinde değerlendirilmektedir.
IV. Murat’ın güvenini ve saygısını kazanmış, has odaya alınmış ve padişahın devlet meselelerinde danıştığı ve görüşünü aldığı kişilerden olmuştur.
Devletin sorunlarını iyi bir şekilde gözlemler. Problemlerin kaynağını ele alırken çözüm tekliflerini de sunar.
Özellikle IV. Murad’a sunduğu risale tam anlamıyla bir kamu yönetimi reformu niteliğindedir.
Kaş Yaparken Göz Çıkarmak Deyimi
Tamamen iyi niyete bağlı olarak yapılan hatalar için kullandığımız bir deyim.
Eskiden düğünden bir öceki akşam gelin hanım süslenir, gelini süsleyen hanımlara yüz yazıcı, kalemkar denilir bu merasime de koltuk merasimi denirmiş.
Kkoltuk merasiminde kadınlar kendi aralarında eğlenirlermiş.
Böyle bir koltuk merasiminde kalemkar kadın davetlilerin eğlendiği bir esnada gelinin kaşlarını süslerken oynamakta olan kadınlardan birinin ayağı kaymış. kadın yere düşmeyeyim derken kalemkar kadının dirseğine takılmış. kalemkar kadının elindeki sert uçlu kalem de gelinin gözüne bir ok gibi saplanmış. düğün evi karışmış. gelin hanım’ın bir gözü kör olmuş.
O günden sonra kalemkar kadın bir daha gelin süslemek için çağrılmamış.
Hatta ismi anıldıkça “ha! kaş yapayım derken göz çıkaran kadın mı?!” diye şöhret bulmuş.
Türkçe İlk Gazete: Takvim-i Vekayi
Osmanlı Devleti toprakları içerisinde tamamı Türkçe olan ilk gazete ‘‘Takvim-i Vekayi’’ 1 Kasım 1831 tarihinde yayın hayatına başlamıştır.
Takvim-i Vekayi’nin kurulmasına Sultan İkinci Mahmut önderlik etmiş ve gazetenin ismini de kendisi belirlemiştir.
O dönem Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı olan Mısır’da 3 Aralık 1828 yılından itibaren yayınlanmaya başlayan Vekayi-i Mısriyye Gazetesi, Osmanlı Yönetimine karşı kullanılmıştır. Sultan Mahmut bu gazeteden etkilenmiştir.
Sultan Mahmut’u bu hususta esas olarak etkileyen Takvim-i Vekayi’nin Fransızca versiyonu olan Le Monitour Ottoman’ın ve İzmir’de çıkan yabancı gazetelerin Avrupa’da uyandırdığı yankılardır. Onun gazete çıkarmaktaki asıl hareket noktası bu olmuştur.
Selam ve muhabbetle…